Automatiseren in het transport: te hard onderhandelen werkt als een boemerang. Transportondernemers investeren nog te weinig in professionele begeleiding.

Vermoeide gezichten bij de leveranciers van transportsoftware, als de zoveelste vragenlijst van een potentiële klant uit de enveloppe wordt gehaald. ‘Dit zien we steeds meer’, zegt de verkoper. ‘Onze klanten worden kritischer en mondiger.’ Vervoerders bereiden zich beter voor op de aanschaf van software, zo is de algemene tendens. ‘Opleidingsprogramma’s zoals EOMIT van TLN bieden de transporteur hulpmiddelen voor selectie. Enerzijds zijn we daar blij om, want de communicatie verloopt daardoor beter. Maar anderzijds geeft het veel extra werk. En de klant wil dat niet betalen.’

De Nederlandse transportbranche is volop bezig met automatisering. Doftwarebedrijven hebben tientallen projecten lopen in diverse stadia van uitvoering. Vertragingen zijn algemeen, want kundig automatiseringspersoneel is schaars. Stagiars van HBO- en universitaire opleidingen begeleiden projecten bij transportbedrijven. Veel vervoerders vinden professionele adviseurs te duur. Vreemd, want een goede begeleiding verdient zich terug. Populair is dan ook de gesubsidieerde begeleiding zoals die door het Rotterdams Havenbedrijf (via het Mister-project) en binnenkort ook via Transport en Logistiek Nederland (EOMIT-2) geboden wordt.

De versnippering bij de leveranciers van transportautomatisering is groot, ook nu via een aantal overnames één firma — Triple P — het absolute marktleiderschap heeft verworven. Triple P migreert van een historisch gegroeide situatie met vier verschillende pakketten naar één pakket, waardoor een groot aantal vervoerders reeds is overgestapt of dat voor het jaar 2000 nog zal doen. Zo’n concentratie wordt door velen toegejuicht, maar het zal niet leiden tot vermindering van het aantal leveranciers. Van onderaf wordt de markt weer aangevuld met nieuwe aanbieders. Automatiseringsbedrijven die een pakket maken voor een transportbedrijf en het vervolgens ook aan collega-vervoerders verkopen. Verder kunnen we verwachten dat ook buitenlandse softwaremakers de Nederlandse markt als jachtterrein gaan zien. Ongetwijfeld zullen er transportbedrijven zijn die deze nieuwkomers met open armen ontvangen, moe als ze zijn van het huidige aanbod. Drs. Jan van Hasenbroek van IG&H vorige maand in Nieuwsblad Transport: ‘Een branche krijgt de automatiseringsmarkt zoals hij die verdient. Voor de transportbranche is dat een versnipperde markt.’

Hard onderhandelen bij aanschaf kan. Maar is dat handig? De automatiserende transportondernemer is afhankelijk van zijn softwareleverancier. Hoe harder men heeft onderhandeld, hoe slechter de after sales. Aan de machtsverhouding is nauwelijks iets te doen. Goede voorbereiding helpt, evenals deelname in een gebruikersvereniging. Maar zelfs dat is geen garantie voor een probleemloze automatisering. Niet voor niets houden grote logistieke bedrijven — voor hun dienstverlening afhankelijk van informatietechnologie — eigen automatiseringsafdelingen in stand.

Het houdt niet op bij kiezen. Implementatie van hard- en software kan zes tot twaalf maanden in beslag nemen. Het moet professioneel, projectmatig worden aangepakt. Alweer een pleidooi voor goede begeleiding. Te lang voortsudderen met half-werkende systemen is contra-produktief, demotiverend en kostenverhogend. En voordat de eerste management-informatie uit de printer komt rollen, is het alweer nodig om een vervolgtraject te starten. Kan ik met mobiele datacommunicatie het wagenpark beter aansturen? Leidt het installeren van boordcomputers tot een betere toerekening van kosten aan dossiers? Kan ik slimmer plannen met gebruikmaking van geautomatiseerde optimalisering? (10 april 1997)

 vergelijk dit product